رشته فیزیوتراپی یكی از رشتههای توانبخشی است و در آن دانشجویان میآموزند كه چگونه با استفاده از عوامل فیزیكی مانند نور، الكتریسیته، گرما ، سرما و صوت و یا عوامل مكانیكی فیزیكی مثل تمرینات و تكنیكهای ورزشی، بیمارانی را كه دچار صدمات مختلف شدهاند، تحت درمان قرار دهند.
فیزیوتراپی، هم در بعد پیشگیری و هم درمان، نقش بسیار زیادی دارد. چون برای مثال یك فیزیوتراپیست نحوه نشستن و یا بلند كردن وزنههای مختلف را آموزش میدهد تا از انحرافاتی كه ممكن است در ستون فقرات افراد به دلیل عدم رعایت موارد فوق ایجاد شود، جلوگیری كند.
فیزیوتراپی در لغت به معنی درمان فیزیكی است و در اصطلاح ، علمی است كه فعالیتهای آن به دو بخش عمده تقسیم میشود. یكی فعالیت هایی كه در آنها از دستگاه ها و وسایل خاص الكتریكی استفاده میگردد كه این وسایل خود به دو گونه هستند :
الف) وسایلی كه كار آنها تحریك عصب و عضله است و در ضایعات عصبی برای بازآموزی و نوآموزی استفاده میشوند.
ب) وسایلی كه برای تسكین درد مورد استفاده قرار میگیرند.
بخش دیگر فعالیتها نیز حركتی و مكانیكی هستند كه به آنها حركات درمانی گفته میشود و لازمه انجام آنها دانستن مكانیسم عصب و عضله و الگوهای حركتی است تا درمان كننده با توجه به اطلاعات فوق به بهبود یا افزایش توانایی بیمارانی بپردازد كه مبتلا به انواع ضایعات عصبی (انواع فلجها) شدهاند و یا دارای دردهای مفصلی مثل كمردرد یا گردن درد هستند و یا این كه به دلیل شكستگی و یا جراحی ، سفتی و محدودیت حركتی دارند.
در این رشته با استفاده از یك سری وسایل مثل ابزارهای الكترونیكی در جهت رفع معلولیت ، كاهش علائم بیماری های مفاصل، عضلات و اعصاب تلاش میشود. البته فیزیوتراپیستها علاوه بر وسایل فوق، از یك سری حركات ورزشی و درمانی نیز استفاده میكنند چون برای كسب بهترین نتیجه ، باید حركات ورزشی و درمان های الكترونیكی به صورت تركیبی مورد استفاده قرار گیرد.
در 60 درصد از بیماری ها در كنار دارو درمانی و یا پس از دارو درمانی به فیزیوتراپی نیاز میباشد. برای مثال در بیماری های عصبی مثل سكتههای مغزی یا ضربههای مغزی، شكستگیها، بیماری های قلبی، بیماری های ریوی ، بیماری های زنان و زایمان و نازایی، انواع جراحیهای داخلی و برخی از بیماری های اطفال به فیزیوتراپی نیاز است. به عبارت دیگر در كل بیماری های اسكلتی و اكثر بیماری های عصبی و عضلانی فیزیوتراپی مورد استفاده قرار میگیرد.
بسیاری از افراد وقتی صحبت از فیزیوتراپی میشود به یاد كمردرد و پادرد میافتند، در حالیكه گستره این علم بسیار وسیع است و نه تنها در بهبود بیماری های مفصلی و عضلانی و یا بالا رفتن تواناییهای عقبماندگان ذهنی نقش موثری دارد بلكه در بهبود بیماری های زنان و زایمان و نازایی و یا بیماری های پوستی نیز موثر میباشد.
به همین خاطر دروس آناتومی دانشجویان رشته فیزیوتراپی حتی از دانشجویان پزشكی نیز بیشتر است یعنی آن ها علاوه بر آناتومی سر و گردن و تنه ، اعصاب ، اندام های فوقانی و اندام های تحتانی ، آناتومی سطحی را نیز میخوانند كه چنین درسی را دانشجویان پزشكی مطالعه نمیكنند.
توانایی های مورد نیاز و قابل توصیه
اولین و مهمترین ویژگی یك دانشجوی فیزیوتراپی داشتن توانایی جسمی و روحی خوب است. چون یك فیزیوتراپیست در طی كار یا ایستاده است و یا در حال راه رفتن میباشد و با بیماران مختلفی اعم از بیمارانی كه توانایی كنترل ادرار خویش را ندارند، عقبماندگان ذهنی و بیماری های عفونی مثل بعضی از بیماریهای ریوی روبرو است. در نتیجه باید آمادگی لازم برای كار با هر بیماری را داشته باشد.
یك دانشجوی رشته فیزیوتراپی باید صبر و حوصله بسیاری داشته باشد، چون در نهایت باید با بیماران مختلفی از جمله افرادی كه دچار سكته مغزی یا ضایعه مغزی شدهاند و یا عقبماندگی ذهنی دارند، كار كند و در اغلب مواقع نیز نتیجه كارش به تدریج ظاهر میشود.
رشتههایی كه با درمان سروكار دارند، نیازمند دانشجویانی هستند كه از لحاظ روحی و روانی آماده بوده و صبور باشند چون خود بیمار مشكلات روحی و روانی بسیاری دارد و ما نباید آن را تشدید بكنیم بلكه باید به او كمك كنیم تا آرامش پیدا كند.
چون دانشجوی این رشته با دستگاه های الكتریكی متنوعی كار میكند، باید در درس فیزیك قوی بوده و همچنین به دلیل این كه با بدن انسان به عنوان یك موجود زنده سرو كار دارد، باید به درس زیستشناسی علاقمند باشد.
اگر دانشجوی این رشته خلاقیت نداشته باشد، پس از فارغالتحصیلی تنها یك تكنسین فیزیوتراپی میشود اما اگر خلاقیت داشته باشد، میداند كه هر بیماری را به چه روشی باید درمان كند و یا چگونه روش های مختلف را با یكدیگر تركیب كند تا به بهترین نحو بیمار درمان شود. برای مثال وقتی یك پزشك بیماری را كه مبتلا به كمر درد است به نزد فیزیوتراپیست میفرستد، تنها اشاره میكنند كه این بیمار در ناحیه كمر نیاز به فیزیوتراپی دارد اما این كه دستگاه های مورد نظر در چه موضعی گذاشته شود تا موثر واقع گردد بر عهده فیزیوتراپیست میباشد.
آینده شغلی و بازار کار
هنگامی كه حق مسؤولیت فنی تاسیس كلینیك فیزیوتراپی توسط متخصصان این رشته ، تصویب گردید، هدیه گرانقدری به تمام فارغالتحصیلان و دانشجویان این رشته اهدا شد. چرا كه از این به بعد فارغالتحصیل فیزیوتراپی میتواند به تنهایی اقدام به تاسیس كلینیك فیزیوتراپی كند و دیگر ضرورتی وجود ندارد كه در زیر سایه پزشكان متخصص ارتوپدی، مغز و اعصاب و ... فعالیت نماید.
در حال حاضر فارغالتحصیل فیزیوتراپی علاوه بر استخدام در مراكز دولتی مانند بیمارستان ها و درمانگاه ها، میتواند بعد از گذراندن دوران طرح و همچنین به دست آوردن سابقه كار لازم (6 سال سابقه كار برای فعالیت در مراكز استان ها و 3 سال سابقه كار برای فعالیت در شهرستان ها) اقدام به تاسیس كلینیك خصوصی فیزیوتراپی كند.
فارغالتحصیل این رشته علاوه بر كار در كلینیكهای خصوصی میتواند جذب بیمارستان ها، مراكز توانبخشی و فدراسیون های ورزشی گردد.
در بسیاری از كشورهای دنیا هر خانواده یك فیزیوتراپیست دارد. چون در كشورهای مورد نظر اهمیت و ارزش فیزیوتراپی از دارو درمانی بیشتر است. اما متاسفانه در كشور ما هنوز جایگاه فیزیوتراپی به درستی شناخته نشده است و این نیز به دلیل آن است كه پزشكان ما اهمیت و كاربرد وسیع فیزیوتراپی را بخوبی نمیشناسند. البته لازم است گفته شود كه با وجود مشكلات مختلفی كه بر سر راه فیزیوتراپیستها قرار دارد ، اكثر قریب به اتفاق فارغالتحصیلان این رشته جذب بازار كار میشوند.
وضعیت نیاز كشور به این رشته در حال حاضر
تصور كنید كه در كشور ما از هر 10 نفر تنها یك نفر به دلیل درد جسمانی مزمن حداقل یك ساعت در روز نتواند كار خود را به خوبی انجام دهد. آیا میدانید در این صورت چه میزان خسارت به كشور وارد خواهد شد؟
عمق این فاجعه زمانی احساس میشود كه بدانیم دردهای مفصلی و عضلانی در ایران بسیار شایع میباشد.
از سوی دیگر طبق آمار جهانی معلولین، حدود 10 درصد از جمعیت هر كشور را معلولین تشكیل میدهند و این افراد برای استفاده از تواناییهای باقیمانده و جبران هر چه بیشتر ناتواناییها و محدودیتهای خویش به خدمات فیزیوتراپی نیاز دارند. البته این درصد در كشور ما به دلیل جنگ تحمیلی و حوادث بیشمار رانندگی بسیار بیشتر است و به همین دلیل باید برای رشته فیزیوتراپی كه به تربیت فیزیوتراپیستهای متخصص و كارآمد میپردازد، به عنوان یك رشته مهم و كاربردی اهمیت بسیاری قائل شویم.
درس هاي پايه براي رشته فيزيوتراپي |
فيزيك براي فيزيوتراپي |
كمكهاي اوليه |
فيزيولوژي عمومي 1 و 2 |
رشد رواني حركتي كودك |
آناتومي 1 (سر و گردن و تنه) |
آناتومي اعصاب |
آناتومي 2 (اندام فوقاني) |
فيزيولوژي |
آناتومي 3 (اندام تحتاني) |
نورولوژي |
آناتومي 4 (اندام سطحي ) |
بيماري هاي داخلي |
بافتشناسي |
بيماري هاي قلب، عروق و تنفسي |
آسيبشناسي |
روماتولوژي |
استخوان شناسي |
جراحي عمومي |
روانشناسي عمومي و معلولين |
ارتوپدي |
روانپزشكي |
راديولوژي |
ژنتيك |
|
درس هاي اختصاصي براي رشته فيزيوتراپي |
زبان تخصصي |
آشنايي با اصول توانبخشي و طب فيزيكي |
فيزيوتراپي در اعصاب |
فيزيوتراپي در بيماري هاي قلب ، عروق و تنفس |
فيزيوتراپي در روماتولوژي |
فيزيوتراپي در جراحي |
فيزيوتراپي در ارتوپدي |
كينزيولوژي و بيومكانيك 1 و 2 و 3 |
حركت درماني |
تمرين درماني 1 و 2 و 3 |
الكترو تراپي 1 و 2 |
اندام هاي مصنوعي و وسايل كمكي |
ارزشيابي و اندازهگيري |
ماساژ و اصول درمان هاي دستي |
پروژه |
كارآموزي در عرصه 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 5 |
بخش كارآموزي بايستي در بيمارستان ها،مراكز و درمانگاه هاي فيزيوتراپي گذرانده شود و كليه واحدهاي آن در سه ترم آخر ارائه ميشود.
|
امتیاز مطلب : 5
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2